कृषि लागत में कमी से बढ़ेगी किसानों की आय

जांच

जागरणसंवाददाता,दुमका:किसानोंकीआयमेंवृद्धिकेलिएअबकृषिविज्ञानीनसिर्फनईतकनीकऔरफसलोंकीकिस्मकोबढ़ावादेंगेबल्किकृषिलागतमेंकमीलानेकाप्रयासकरेंगे।बुधवारकोकृषिविज्ञानकेंद्रमेंआयोजित16वींविज्ञानीसलाहकारसमितिकीबैठकमेंऐसाप्रस्तावलायागया।लागतमेंकमीलानेकेलिएखेतोंमेंप्रत्यक्षणऔरकिसानोंकोप्रशिक्षणदेकरकियाजाएगा।इसकेलिएतैयारकार्ययोजनाकोगहनतासेविमर्शकरहरीझंडीदीगई।कृषिअभियंत्रणमहाविद्यालयरांचीकेसहअधिष्ठाताडा.डीकेरूसियानेकहाकिवर्ष21-22केलिएतैयारकार्ययोजनाओंकोधरातलपरउतारनेकेलिएप्रस्तावोंकीस्वीकृतिदीगईहै।वर्ष2020-21मेंहुएशोधएवंउपलब्धियोंपरचर्चाकरशेषकार्योंकोभीपूराकरनेकानिर्णयलियागयाहै।

डॉ.रूसियानेकहाकिकिसानोंकोटपकसिचाईयोजनाऔरमलचिंगप्रबंधनसेसब्जियोंकीखेतीकेलिएप्रेरितकरें।इससेउत्पादनकमसेकमतीनगुणाबढ़नेकीसंभावनातयहै।किसानभिडी,टमाटर,बैंगनहीनहींबल्किहरतरहकीसब्जियोंकीखेतीमेंटपकसिचाईयोजनाऔरमचलिगप्रबंधनकोअपनाएं।आफसीजनमेंसब्जीऔरफलोंकाउत्पादनअधिकआमदनीकाजरियाहै।इसकेलिएपालीटनलकेसहारेपौधेतैयारकरनेकेलिएप्रेरितकियाजाए।

लोहेकाहलइस्तेमालकरेंकिसान

अधिकउत्पादनकेलिएअबकिसानोंकोपारंपरिकतरीकेसेखेतीकरनेकेबजायतकनीकसेजुड़नाआवश्यकहै।डॉ.रूसियानेकहाकिकिसानोंकोदेसीहलकोहटाकरलोहेकेहलकाप्रयोगकरनाचाहिए।इससेजोताईगहराहोताऔरऔरखर-पतवारमेंभीकमीआतीहै।खेतोंमेंगरमाजुताईकमसेकम15इंचगहराहोनाचाहिए।किसानोंकोचाहिएकिवेप्रत्येकतीनसालमेंखेतकीमिट्टीकोपलटदें।इससेकीड़े-मकोड़ेवखर-पतवारमेंकमीआएगी।

पशुविज्ञानीकरेंबर्डफ्लूपरसेकेंडरीशोध

पशुविज्ञानियोंकोयहसलाहदीगईहैकिवेबर्डफ्लूसेनिजातकेलिएकृषिविश्वविद्यालयकीमददसेसेकेंडरीशोधकरें।कृषिविज्ञानकेंद्रमेंहोनेवालेप्रशिक्षणकेलिएविषयविशेषज्ञविज्ञानियोंकोविभागाध्यक्षोंसेसंपर्ककरआमंत्रितकियाजानाचाहिए।

दूधमेंवसामक्कासेबढ़ेगा

पशुपालनकरनेवालेकिसानोंकोअधिकसेअधिकलाभमिलसकेइसकेलिएदूधमेंवसाकीमात्राकोबढ़ानेकेबारेमेंकिसानोंकोकईजानकारियांदीजाएगी।पशुओंकेचारामें30कीजगह50फीसदमक्काकाप्रयोगकिएजानेकीसलाहदीजाएगी।

चारहजारकिसानोंकोट्रेनिग

नएसालमेंइलाकेके4000प्रगतिशीलकिसानोंकोविभिन्नप्रकारकेप्रशिक्षणसेजोड़नेकालक्ष्यहै।390प्रत्यक्षणोंकेमाध्यमसेखरीफऔररबीकेविभिन्नप्रभेदकीफसलकोचिह्नितकिसानोंके121हेक्टेयरभू-भागपरप्रत्यक्षणकियाजाएगा।बीतेवर्ष106प्रशिक्षणकार्यक्रमऔर132प्रत्यक्षणकिएगएथे।इनकार्यक्रमोंसेअनुसूचितजाति,जनजातिवसामान्यवर्गकेकिसानों,ग्रामीणयुवावप्रसारकार्यकर्ताओंकोजोड़नेकालक्ष्यहै।

स्ट्राबेरीकईउन्नतप्रभेदकेफसलोंकातैयारहोगासीडलिंग

कृषिविज्ञानकेंद्रमेंकईउन्नतप्रभेदकेफसलोंकासीडलिंगतैयारकरइसेतयशुदाकीमतपरकिसानोंकोमुहैयाकरानेप्रस्तावलियागयाहै।इसमेंतरबूजके2000,खीरा500,मेरीगोल्ड5000,टमाटर5000,बैंगन5000,पपीता1000औरस्ट्रॉबेरीके2000पौधोंकासीडलिंगतैयारकियाजाएगा।

बैठकमेंडा.डीकेरूसिया,डा.एस.कर्मकार,संयुक्तकृषिनिदेशकसंतालपरगनाअजयकुमारसिंह,जेडआरएसकेसहनिदेशकडा.पीबीसाहा,जिलाकृषिपदाधिकारीओमप्रकाशसिंह,आत्माकेपरियोजनानिदेशकडा.दिवेशकुमारसिंह,वरीयकृषिविज्ञानडा.श्रीकांतसिंह,कृषिविज्ञानकेंद्रदुमकाकेप्रधानडा.अजयकुमारद्विवेदी,डा.सुनीलकुमार,डा.जयंतकुमार,डा.किरणकंडीर,डा.संजयकुमार,आशीषकुमारसाह,डा.आइंद,जिलाअग्रणीप्रबंधकप्रवीणकुमार,जिलापशुपालनपदाधिकरीडा.अवधेशकुमार,ओमप्रकाशमिश्र,मत्स्यप्रसारपर्यवेक्षकमुंशीकिस्कू,भुवनेश्वरमांझी,परमेश्वरमंडल,संजीवकुमारआदिथे।